Ja, dat mag. Ondanks dat werkgevers daar soms niet blij mee zijn. In de wet is vastgelegd dat aanspraak op oude vakantiedagen vijf jaar blijft staan. De wetgever heeft dat zo geregeld om mensen de gelegenheid te geven te sparen voor een langer verlof, bijvoorbeeld om zorgtaken te vervullen.
Toch zeggen veel bedrijven dat mensen hun dagen moeten opmaken of dat ze maar een beperkt aantal dagen mogen sparen. Ze hebben daar goede redenen voor; ze zijn bang dat een stuwmeer aan vakantiedagen de productie in de toekomst kan belemmeren. Bovendien komen ze als schuld op de balans. Maar dit beleid is tegen het wetsartikel en daarom alleen 'in onderling' overleg door te voeren.
Voor deze en andere roostervrije dagen gelden niet dezelfde regels als voor vakantiedagen.
Regels over vakantiedagen zijn neergelegd in het Burgerlijk Wetboek. Vakantiedagen zijn bedoeld als ontspanning en herstel, terwijl de atv-dagen in de jaren '80 zijn ingevoerd met de bedoeling meer werkgelegenheid te creëren. Ze worden doorgaans per cao geregeld en vaak per week of maand volgens een vast ritme opgenomen, vooral op woensdag en vrijdag. Maar verder verschillen ze niet erg van vakantiedagen, ook deze zijn vijf jaar houdbaar en mogen dus gespaard worden. Als iemand ze door drukte niet heeft kunnen opnemen, vervallen ze niet. Let wel: mensen moeten jaarlijks alle vakantiedagen kunnen opnemen waar ze minimaal recht op hebben. Uw werkgever mag daar geen bezwaar tegen maken, ook niet met een beroep op 'zwaarwegende bedrijfsbelangen'.
Je hebt de tien officiële vrije feestdagen, maar sommige bedrijven en vooral instellingen breien er nog een paar aan vast: Goede Vrijdag bijvoorbeeld, Bevrijdingsdag. Of een lokale feestdag zoals het Gronings Ontzet (op 28 augustus), of het Leids Ontzet (3 oktober). Daarmee is de koek allerminst op. Werknemers hebben recht op een wettelijk aantal vakantiedagen, extra bovenwettelijke vakantiedagen per sector of bedrijf, en mogelijk een hele serie vrije dagen op basis van leeftijd, ongemakken of arbeidstijdverkorting.
Ja en nee. Het afkopen van wettelijke vakantiedagen mag niet. Werknemers die 40 uur per week werken hebben wettelijk recht op vier weken vakantie (dus 20 dagen) en die moeten ze opnemen ook. Dat heeft het Europese hof van Justitie in 2006 nog bepaald. De uitspraak is een overwinning voor de FNV, die de zaak aan het Hof had voorgelegd. Aanleiding was een folder van het ministerie van Sociale Zaken waarin werkgevers werd gewezen op de mogelijkheid om het overschot aan vakantiedagen dat naar het volgende jaar wordt meegenomen, af te kopen. Volgens de folder zou dit ook kunnen bij wettelijke vakantiedagen.
Voor de bovenwettelijke vakantiedagen ligt het anders. In veel bedrijven geldt een cao waarin een langere vakantieperiode is bepaald. Deze dagen mogen wel worden uitbetaald.
Seniorendagen hebben geen wettelijke basis, zoals vakantiedagen, maar zijn ook het gevolg van afspraken in de cao. Volgens de Commissie Gelijke behandeling in een uitspraak van 2004 mogen ze niet eens worden toegekend 'als het werk ze niet noodzakelijk maken'. De seniorendagen bestaan echter nog steeds omdat dat laatste een rekbaar begrip is: in welke banen heb je als oudere extra rust nodig? Politieman? Bouwvakker? Docent? Niemand kan het precies aangeven. Maar om deze reden is het niet de bedoeling dat seniorendagen gespaard worden, want dan ligt het bewijs op tafel dat de extra rust niet nodig is en de dagen dus op gespannen voet staan met de wet. Om die reden is het opsparen en verkopen van de dagen dan ook uit den boze. De calculerende werknemer zal daarom eerst zijn seniorendagen opnemen en pas daarna aan het opnemen van z'n vakantiedagen beginnen...
Er zijn diverse bijzondere gelegenheden waarvoor je eigenlijk niet anders kunt dan vrijnemen. Denk aan huwelijken, begrafenissen, of verhuizingen. Er bestaat geen wettelijk recht op vrij op deze dagen. Veel bedrijven hebben hier wel regelingen voor. Zelden schrijven ze een vrije dag af als hun mensen naar een begrafenis moeten.
In de Wet Zorg en Arbeid wordt wel een aantal andere bijzondere vrije dagen geregeld, bijvoorbeeld voor bevalling en kraamtijd, zowel voor de vrouw als de man.
Honderden bedrijven sturen dagelijks persberichten. Omdat ze met een nieuw product komen, willen laten weten dat ze trots zijn op hun mooie jaarcijfers of omdat er een nieuwe directeur benoemd is. Maar waarom is de respons vaak zo gering?Dat komt omdat veel persberichten onduidelijk zijn geschreven; de kernb...
Lees meer »
Het ligt politici in de mond bestorven: dit is goed voor de werkgelegenheid… Ze zouden wat beter om zich heen moeten kijken. Dan zien ze dat deze werkelijkheid van weleer, ons eerder in de weg staat, dan vooruit helpt....
Lees column »Waarom zijn de prijsverschillen tussen mobieltjes zo groot. Sommigen kosten 800 tot 1000 euro, maar andere krijg je bijna gratis, met soms een kleine bijbetaling, terwijl die ook van de bekende merken...